Khả năng gợi mở
Đặc trưng kiến trúc của ngôi nhà dài Êđê cho tới nay là yếu tố nhận diện tiêu biểu về lịch sử hào hùng, văn hóa truyền thống và nhân văn của đô thị Buôn Ma Thuột. Nó đã được chọn, nhữngh điệu để thiết kế nên logo của tỉnh Đắk Lắk hiện tại. Từ nếp nhà dài Êđê khiến cho người ta gợi nhớ về version sắc của một vùng đất và con người trên cao nguyên trù phú này. Đặc trưng tiêu biểu ấy, từ trước đến nay luôn luôn được giới kiến trúc khai quật, nhữngh điệu và sáng tạo thêm; trở thành vốn văn hóa truyền thống, lịch sử hào hùng mang đậm dấu ấn truyền thống lịch sử mà tân tiến, hội nhập mà vẫn giữ được version sắc cho thành phố.
Bảo tàng Đắk Lắk - công trình kiến trúc mang phong thái tiến bộ kết thích hợp với truyền thống cuội nguồn của đồng bào những dân tộc Tây Nguyên. Hình ảnh: Hữu Hùng |
Một số công trình được xây dựng theo ý tưởng phát minh trên, phmàn nói tới là Biệt điện Bảo Đại, Tòa Giám mục Buôn Mê Thuột, Bảo tàng Đắk Lắk và nhiều cơ quan, văn phòng khác trên địa bàn. Vốn kiến trúc được lấy cảm hứng từ ngôi nhà dài Êđê là lựa chọn tương thích và đúng đắn để Buôn Ma Thuột xây dựng nên game thủ dạng sắc thú vui và khác lạ, khác lạ của tớ trong khối server đô thị tân tiến Việt Nam. Theo kiến trúc sư (KTS) Diêu Quang Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Chi hội Kiến trúc Đắk Lắk, với vị trí là đô thị trung tâm vùng Tây Nguyên, Buôn Ma Thuột sẽ sở hữu bước trở thành tân tiến rất nkhô cứng trong thời hạn tới, trong đó có kiến trúc đô thị. Hiện tại, cấu trúc đan xen giữa những khu phố mới, những công trình công cộng với nhiều buôn làng trong tim thành phố đã tạo ra dáng dấp rất riêng và phong phú và phong phú ở đô thị cao nguyên này. Trong số đó mô típ kiến trúc nhà dài Êđê hiện lên khá bao trùm (thể hiện rõ trong mỗi ngôi nhà phố, biệt thự tân tiến) là vấn đề nổi trội rực rỡ, gây tuyệt vời cho mọi người và cho ngẫu nhiên ai khi sắp tới.
Giới KTS cho rằng, về chủ trương chọn kiến trúc nhà dài Êđê như một trọng tâm cho việc xây dựng version sắc kiến trúc Buôn Ma Thuột là trọn vẹn thích hợp, có ý nghĩa và tích điện gợi mở cao trong nhận thức, thẩm định giá trị thẩm mỹ và làm đẹp của cư dân ở đô thị này. Tuy nhiên, cũng cần nhớ rằng văn hóa truyền thống kiến trúc được hình thành trước hết là để phục vụ nhu yếu nhu yếu sử dụng của con người, khi nhu yếu sử dụng thay đổi thì kiến trúc cũng thay đổi theo. Vì vậy, TS.KTS Lê Tkhô cứng Sơn (giảng viên Trường Đại học Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh) chú ý: Kiến trúc nhà dài thực ra là thành phầm của đời sống và văn minh nông nghiệp, vậy nên cần phtrận tinh xảo khi duy trì tính nguyên mẫu của nó vào lối sống mới trong đô thị văn minh. Việc áp đặt kiến trúc nhà dài lên kiến trúc văn minh, cao tầng bằng bê tông cốt thép để gây dựng hình ảnh/tượng trưng lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống cho đô thị Buôn Ma Thuột sẽ gây quá nhiều bất cập về công suất sử dụng, gây trướng ngại cho gitrận pháp kỹ thuật, ít hiệu suất cao tài chính và dễ sa vào “chủ nghĩa hình thức”. Kiến trúc thời đại này phtrận phản ánh được lòng tin của thời đại sản sinh ra nó, những yếu tố kiến trúc và nghệ thuật truyền thống lịch sử ở đây nên được kế thừa, duy trì với một "hàm lượng" nhất định, ở những phạm vi và quy mô thích hợp. Không thể sử dụng nhầm quy mô, liều lượng của kiến trúc truyền thống lịch sử nói chung, kiến trúc nhà dài Êđê nói riêng nhằm mục đích tránh sự gượng ép, phản cảm.
Biệt điện Bảo Đại - công trình được thiết kế mang dáng dấp những mái nhà dài truyền thống lâu đời của người Êđê. Hình ảnh: Hữu Hùng |
Để kiến trúc nhà dài Êđê có kỹ năng đại diện thay mặt, gợi nhớ về game thủ dạng sắc, yếu tố không thể trộn lẫn của Buôn Ma Thuột với ngẫu nhiên địa phương nào trên toàn nước thì công tác bảo tồn “quỹ” di sản kiến trúc đô thị hiện có (liên quan đến văn hóa truyền thống nhà dài) cần được xúc tiến triển khai. Để làm được điều này, cần phtrận hình thành một quan niệm quản trị mới cho quy trình xác nhận và quản trị quy trình xây dựng. Ngoài ra, cần khai quật hiệu suất cao yếu tố về địa hình, cây xanh, mặt nước, sông suối… sẽ là thế mạnh mà thiên nhiên đã ban tặng cho Buôn Ma Thuột để tạo thành game thủ dạng sắc cho đô thị này.
Quy hoạch đô thị là cả một quy trình
Theo KTS Diêu Quang Hùng, để Buôn Ma Thuột nhữngh tân và phát triển đúng hướng nên triển khai đồng hóa ba nội dung: cơ chế chính sách, quản trị nhữngh tân và phát triển và huy động sự tham gia của xã hội. Về cơ chế chính sách, rất cần được có những chính sách rõ ràng, đặc thù, phù thích hợp với điều kiện của địa phương. Đặc biệt, chính quyền sở tại phround đóng vai trò là người điều phối, khuyến khích và có chính sách hỗ trợ cho thành phần tư nhân tham gia quy hoạch, nhữngh tân và phát triển đô thị.
Vấn đề quan trọng hơn, cần xác định công tác quy hoạch đô thị là 1 trong quy trình, được triển khai liên tục và thường xuyên thay vì quan niệm đó là 1 trong thành phầm như lúc trước đây (!) Về quản trị cải tiến và phát triển, quy hoạch đô thị cần được nghiên cứu và phân tích cẩn trọng, thiết lập nkhô nóng chóng và tổng thể nhất, dứt điểm từng ý tưởng phát minh, không dàn trmàn. Với yêu cầu thành phố có nét đặc trưng riêng, mang đậm game thủ dạng sắc địa phương thì trước tiên phmàn hạn chế tỷ trọng và chiều cao xây dựng, công trình cao tầng chỉ nên tập trung ở một trong các mỗi điểm nhất định, không dàn trmàn để tạo điểm vượt trội. Các buôn làng trong tâm địa thành phố cần được bảo tồn, tôn tạo, hạn chế pha tạp, ít nhất là trên mặt phố. Có thể áp dụng nguyên tắc xây dựng mới theo như hình thức cũ và update update những tính năng mới theo hướng văn minh và văn minh hơn. Riêng những hồ nước và dòng suối như Ea Tam, Ea Nao, Ea Nuôl cần được bảo vệ nghiêm ngặt, tránh lấn giật san lấp. Khi xây dựng công trình ở những khu vực này nên xây thấp dần về phía bờ hồ, suối để bảo vệ tầm nhìn, mỹ quan đô thị.
Du khách mày mò nét lạ mắt của buôn trong phố - buôn Akô Dhông (TP. Buôn Ma Thuột). Hình ảnh: Hữu Hùng |
Từ quy hoạch, kim chỉ nan cải nhữngh và phát triển đến nghệ thuật kiến trúc cho tổng thể những công trình xây dựng ở đô thị này, chính quyền địa phương phround mặc định rằng, yếu tố phải chăng trong sự phối kết hợp giữa cũ và mới, giữa truyền thống cuội nguồn và tiến bộ là yêu cầu “số 1”, không thể bỏ qua trong ngẫu nhiên điều kiện và yếu tố hoàn cảnh nào. Vì thế, cần phround có một nhận xét riêng về tình hình những buôn làng hiện hữu, trong đó phround phân loại và gợi ý được những buôn làng, những công trình công cộng và nhà ở để bảo tồn và với việc cround tạo upgrade kết cấu hạ tầng cũng như cải nhữngh và phát triển, hoàn thiện những công trình kiến trúc trên địa bàn thành phố. Đặc biệt, việc tổ chức không khí cho những khu đô thị mới cần xem việc tồn tại của những buôn làng ở đó trong cơ cấu đô thị nói chung là yếu tố quan trọng, đảm bảo an toàn sự kết nối đồng điệu trong việc không ngừng mở rộng không khí - từ buôn làng ra đến phố xá sầm uất và tiến bộ. Chính sự kết nối phải chăng đó, và với những không khí gian xanh (là buôn làng truyền thống cuội nguồn, mặt hồ, sông suối) này sẽ tạo thành khuôn mặt dễ thương và dễ thương, thân thiện cho kiến trúc đô thị Buôn Ma Thuột.
Frank Lloyd Wright - Kiến trúc sư vĩ đại người Mỹ
Cesar Pelli - Kiến trúc sư người Argentina
Phùng Phong. Kiến trúc sư người Việt Nam